Ze stapt graag de barricades op voor een ander, maar dit jaar dreigde Bettelies Westerbeek (38), pastor in Moerwijk, zelf om te vallen. Een gesprek over verlammende bureaucratie, seksisme in de kerk, het grote onrecht van het veen en het zand. En: van radicale naastenliefde.
Anne Kompagnie Laatste update:06-06-22, 14:29
,,Geef me even een momentje om in een andere stemming te komen.”
In het keukentje van de Marcuskerk in hartje Moerwijk zet Bettelies Westerbeek geconcentreerd alles klaar voor de koffie. Een paar dagen terug overleed de vader van haar pleegkind, ze zorgt waar kan voor zijn ondersteuning.
Een gezin, zo verwoordt Westerbeek het, met ‘typische Moerwijkse multiproblematiek’. ,,Met als grootste uitdaging: geldtekort. Dan wordt moeder weer uitgenodigd om in een zaaltje met tien hulpverleners te praten over hoe ze uit de schulden kan komen. Al die uurlonen bij elkaar opgeteld, daar kan dat gezin een maand lang van eten.”
Geen plaats voor vrouwen Negen jaar geleden streek Westerbeek – dochter uit een Hardenbergs gezin dat verbonden was aan de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt – als pastor neer in Moerwijk. Geen voor de hand liggende stap: in de kerk van haar jeugd was geen plaats voor vrouwen aan het roer. ,,Daar was ik het als kind al niet mee eens.”
Op jonge leeftijd wist ze zeker dat ze zich wilde inzetten voor een betere wereld. Als mensenrechtenadvocaat bijvoorbeeld. Of predikant. ,,Dat laatste, dat werd steeds duidelijker mijn pad. Ik geloof in het in praktijk brengen van het evangelie, ook – of vooral – buiten de verplichte zondagochtendbezoekjes aan de kerk om.”
Radicale naastenliefde, noemt ze het. ,,Er zijn voor de ander, ongeacht zijn of haar geloof of afkomst. Zonder een tegenprestatie te verwachten.”
Toen er negen jaar geleden een vacature kwam voor een pioniersfunctie om een nieuwe geloofsgemeenschap (Geloven in Moerwijk) op poten te zetten, aarzelde Westerbeek niet. ,,Op dat momenteel was ik kerkelijk werker in Utrecht, met vooral hoogopgeleide yuppen. Moerwijk kende ik nauwelijks.”
De cijfers, die kende ze wel. De armoede, de schuldenproblematiek, de lage levensverwachting in Moerwijk. ,,Maar hoe goed je je ook inleest: pas toen ik hier naartoe verhuisde, zag ik in de praktijk hoe mensen bezwijken onder het systeem.”
Drugdealers Het was net na de kredietcrisis, huizen waren in feite onbewoonbaar. Corporaties hadden echter geen geld voor renovaties. ,,Mensen werden ziek door de schimmel in hun huis. Hadden tot diep in de nacht last van lawaai. Werden in hun portiek geconfronteerd met verwarde buren.”
Ze hoorde de verhalen aan en zag het ook met eigen ogen gebeuren. ,,Een groep Eritrese statushouders kwam tegenover me wonen. Zij kregen sneller te maken met drugdealers die wel een klusje voor ze hadden, dan met mensen ze op weg hielpen in hun nieuwe vaderland.”
Het verbaasde Westerbeek dat niemand écht boos leek. ,,Dat Haagse begrip van veen en zand, dat wordt gewoon maar geaccepteerd. Alsof het normaal is dat het veen totaal is ondervertegenwoordigd in de raad. Er worden beslissingen genomen, die in het belang lijken van de stad. Maar een wijk als Moerwijk trekt steevast aan het kortste eind.”
Een voorbeeld? ,,De Erasmusweg. Doordat de weg nu is verbreed, is de connectie tussen de twee helften van de wijk weg. Bewoners aan de ene kant hebben zo minder makkelijk toegang tot voorzieningen aan de andere kant. Er zijn minder oversteekplekken, dus gaan mensen op een onveilige manier de weg over en zijn er meer ongelukken. Het beleid houdt geen rekening met deze bewoners.”
Maandverband In de kerkgemeenschap die Westerbeek heeft helpen opbouwen, staan de wijkbewoners wél centraal. Er is een buurtmoestuin, waar mensen groenten en kruiden verbouwen. Een goedlopende wijkvoedselbank en een weggeefwinkel. ,,En een luisterend oor. Mensen bellen aan met drie vragen: heb je eten? Heb je maandverband? En: zullen we samen bidden?”
Zo goed als het gaat tracht Westerbeek de mensen die dreigen uit te vallen binnenboord te houden. Zo staat ze regelmatig wijkbewoners bij in de rechtbank of het stadsdeelkantoor. ,,Dat is ongelooflijk ingewikkeld. Voor mij, als goed opgeleide jonge vrouw uit een stabiel gezin, al. Laat staan voor mensen die moeite hebben met lezen.”
Woede-uitbarsting Die worden vermorzeld, omdat ze niet voldoen aan administratieve plichten, ziet Westerbeek. ,,Of omdat ze een keer uit hun dak gaan bij een gemeentelijk loket. Dan komen ze op een zwarte lijst, terwijl ze misschien best reden hebben tot een woede-uitbarsting. Gevolg is dat ze soms een paar maanden gekort worden op hun uitkering. Een ramp, want voor vrijwel iedereen hier geldt: er is geen buffer.”
De veronderstelling dat armoede altijd iets is waar je zelf altijd wat aan kan doen, vindt Westerbeek onrechtvaardig en onwaar. ,,De mensen hier moeten voldoen aan de eisen van een middenklassesamenleving. Dat lijkt eerlijk, maar het is geen gelijk speelveld. Wie hier woont staat op achterstand.”
Instanties zijn bovendien vooral bezig met fraude opsporen en handhaving, zegt ze. ,,En de dingen die misgaan in de wijk, daarvan krijgen bewoners de schuld. Rattenproblematiek, omdat ze brood laten slingeren. Schimmel in huis, omdat ze niet genoeg zouden luchten.”
En erger. ,,De schietpartij 10 mei, waarbij onze vrijwilliger Willem gewond raakte. Dan volgt vanuit instanties een soort verwijt naar de buurt toe: jullie moeten beter mee werken, vaker melden bij de politie. Waarom mensen dat niet doen? Waarom er geen vertrouwen is in de politie, geen geloof dat een melding iets helpt? Daar staat niemand bij stil.”
Gestrand huwelijk De laatste jaren waren zwaar als pastor, geeft ze toe. ,,Door corona moest veel wijken. We moesten stoppen met de pizza-avonden en samenkomsten. Ook het distributiecentrum van de voedselbank ging dicht.”
Ook op persoonlijk vlak ervoer ze flink wat tegenwind. ,,Drie jaar geleden strandde mijn huwelijk. Ik moest op zoek naar een een nieuwe woning en voelde voor het eerst wat het met je doet als je nergens voet aan de grond krijgt. In korte tijd verhuisde ik vijf keer, ik heb nog een poos boven de kerk gewoond.”
Bitter Tot twee keer toe werd Westerbeek flink ziek door een coronabesmetting. ,,Ik voelde me slecht en besefte: als ik nu niet uitkijk, dan verlies ik de hoop. Dat gevaar zit er hier zeker in. Want ondanks ons harde werken zijn alle cijfers rondom armoede er in de jaren dat ik hier ben alleen maar slechter op geworden.”
Westerbeek merkte dat ze bitter werd. ,,Ik had iets te vaak meegemaakt dat er mensen van een onderzoeksbureau langskwamen, om uren met ons te praten. Vervolgens kwam er een rapport uit dat vooral gebaseerd was op dat gesprek. Had ongetwijfeld een hoop geld gekost, maar resultaten? Die bleven uit.”
Het doet haar pijn, maar ontkennen kan ze het niet: het leven van de Moerwijkers om haar heen is momenteel zwaarder dan ooit. ,,Met de huidige energietarieven, de stijgende prijzen in de supermarkt is het haast niet vol te houden. Het geldt ook voor ons werk: er is altijd schaarste, het is zo lastig dingen te financieren. Ik kreeg daar echt last van.”
En dus koos ze ruim een maand geleden voor een pauze. ,,Een sabbatical. Tot september concentreer ik me op mij en wil ik bijkomen in mijn hangmat met een goed boek.” Dat wringt soms. ,,Toen een paar weken terug Willem werd neergeschoten, wilde ik het liefst de boel hier weer open gooien en een inloop voor de wijk organiseren. Maar ik kan het niet. Nu niet.”
Spijt heeft ze niet van de weg die ze heeft gekozen, al is het niet de makkelijkste. ,,Ik heb mijn stem gevonden, dat is ontzettend fijn. Ook op sociale media laat ik van me horen. Over seksisme in de kerk, bijvoorbeeld. Vorig jaar bleek uit onderzoek dat veel vrouwelijke voorgangers daarmee te maken hebben. Ik herken dat.”
Van opmerkingen over de lengte van haar rok en haar zwoele stem tot mannen die net iets te lang een hand of schouder vasthouden na de dienst. ,,Of wat dacht je van een opmerking als: je leidde de dienst best goed, voor een vrouw? Als ik op tv ben geweest, stroomt mijn inbox vol met mannen die zo gezegd in geestelijke nood zitten en met me in contact willen komen.”
Modetrends Het zijn de mindere aspecten van het ambt. ,,Maar laat ik vooral ook de mooie kanten benadrukken. Hoe fijn het is om met de buurt samen te komen. Het leven wordt hier ook volop gevierd.”
En hoe het wonen in Moerwijk bevalt? ,,Ik vind het heerlijk op een plek te zijn waar je modetrends en interieurhypes aan je voorbij kan laten gaan. De mensen hier zijn eerlijk. Ze zijn er voor elkaar.”
Want die radicale naastenliefde, die werkt twee kanten op. ,,Toen ik dreigde te bezwijken, ving de wijk me op. Ik ben hier inmiddels meer thuis dan ik als opgroeiend meisje in Hardenberg.”
In Moerwijk wonen veel mensen die afhankelijk zijn van de Voedselbank, leven van weekgeld of gewoon moeite hebben de eindjes aan elkaar knopen en daardoor niet genoeg te eten hebben. Niet alleen is Moerwijk de armste wijk van Den Haag het is ook de meest ongezonde wijk van Nederland. Bijna een hele wijk die tot de risicogroep behoort. Geloven in Moerwijk zet zich in voor deze mensen. Wekelijks geven we ruim 300 gezinnen te eten door ze van een groente & fruit pakket maar ook van een verse maaltijd te voorzien. Juist nu is gezond eten extra belangrijk. Help ons helpen enGEEF
Doneren kan heel makkelijk, veilig, gratis en snel dmv iDeal via Geef.nl
Doneren kan natuurlijk ook door uw gift via uw eigen bankprogramma over te maken naar NL 82 BUNQ 2042 5094 50 tnv stichting Pionieren in Moerwijk
Geeft u liever praktisch? Handzeep, handgel, houdbare levensmiddelen zijn ook van harte welkom.
De zin van Bettelies Westerbeek: ‘Gras gaat niet harder groeien door eraan te trekken’ Meer en minder bekende Nederlanders vertellen in Trouw over hun persoonlijke leefregel of inspirerende zin. Dit keer de zin van Bettelies Westerbeek (37), kerkpionier en pastor van de buurtkerk Geloven in Moerwijk.
“Een gemeenschap opbouwen kost tijd. Dat is de belangrijkste les die ik heb geleerd sinds ik in het Haagse Moerwijk aan het werk ben. In de kerk zeggen mijn collega en ik het vaak tegen elkaar: gras gaat niet harder groeien door eraan te trekken.”
“In Moerwijk is veel armoede. Mensen hebben vaak complexe, veelgelaagde problemen. Als kerk hebben we grote idealen, dus het liefste pakken we die problemen meteen aan. Dat ongeduld is niet per se verkeerd, want actie zet dingen in beweging. Maar de ervaring leert dat sommige processen de tijd nodig hebben, dat je ze niet moet forceren. Als pionier kun je voor de troepen uit lopen, maar je komt altijd weer terug bij de mensen met wie je verbinding moet leggen.”
“De tijd nemen betekent niet dat je op je rug kunt gaan liggen wachten totdat het gras gaat groeien. Je kunt de omstandigheden voeden, zoals het gras de juiste voeding geven. Toen ik zeven jaar geleden in Moerwijk kwam, was er nauwelijks aandacht voor de armoede en gezondheidsproblemen in deze wijk. Het wantrouwen dat hier wordt gekoesterd richting de overheid kan ik me goed voorstellen. Belofte op belofte is gebroken en er is steeds verbetering toegezegd. Maar de woningcorporaties zijn niet te bereiken, renovaties lopen niet goed en zodra mensen een klein beetje extra inkomsten hebben, worden ze gekort op hun uitkering.”
Vertrouwen terugwinnen vergt tijd “Dertig procent van de wijkbewoners is gevaccineerd. De vaccinatiegraad zal hier waarschijnlijk niet veel hoger worden, en dat komt omdat de grond niet goed is. De overheid legt de verantwoordelijkheid voor goed gedrag bij burgers, maar ze moet zich eerst zélf als een betrouwbare overheid gaan gedragen. Vertrouwen terugwinnen vergt tijd. Mensen moeten eerst het gevoel hebben dat ze worden gezien. Het zou bijvoorbeeld helpen als de overheidsinstanties ‘sorry’ zouden zeggen voor misstanden, zodat er heling kan plaatsvinden.”
“Waarom worden mensen precies arm, en waar bestaat armoede uit? In Moerwijk zie ik hoe ingewikkeld het armoedeprobleem is. Dat betekent dat ook de oplossing complex is. Het werkt niet om mensen gewoon meer geld te geven. Onze toegevoegde waarde als kerk is om te faciliteren in een gemeenschap. Dan gaan mensen voor elkaar zorgen. Dat doet veel meer recht aan hun situatie, het spreekt hun eigen kracht en vermogen aan. Misschien heb je niet alles in je eigen leven op orde, maar dat betekent niet dat je een ander niet kunt helpen.”
In de coronaperiode merkte ik hoezeer we wortel hebben geschoten. In het begin van de crisis ging alles dicht, de hulpverlening zat thuis. Wij wonen in de buurt, dus mensen wisten ons goed te vinden. De maatregelen hebben een hier heel directe invloed op de armoede. Mensen hadden geen eigen laptop om mee thuis te werken. Energierekeningen werden steeds hoger. Samen met andere organisaties in de buurt hebben we allerlei initiatieven uit de grond gestampt. Mensen gingen maaltijden koken voor hun buren, en er kwam groente en fruit uit het Westland, waar we voedselpakketten van hebben gemaakt. Als je goed geworteld bent op een plek, dan kun je snel groeien.”
“Als kerk hoeven we niet alles te fiksen, maar moeten we er vooral voor zorgen dat de bodem voor het gras goed is. Daar zitten seizoenen in. Het ene moment gebeurt er van alles, dan stroomt het. Het andere moment zit het vast. Dan laat het resultaat op zich wachten, maar dat betekent niet dat wat je nu doet, niet van waarde is voor dat resultaat.”
Lees ook: Vrijwel elke stad heeft zijn eigen Moerwijk, waar de coronaklappen harder aankomen dan elders Vijftien burgemeesters van Nederlandse gemeenten roepen het kabinet op gezamenlijk te werken aan een actieplan voor kwetsbare wijken. Den Haag wil het extra geld onder meer uitgeven aan Moerwijk.
Ondersteun het werk van Geloven in Moerwijk
In Moerwijk wonen veel mensen die afhankelijk zijn van de Voedselbank, leven van weekgeld of gewoon moeite hebben de eindjes aan elkaar knopen en daardoor niet genoeg te eten hebben. Niet alleen is Moerwijk de armste wijk van Den Haag het is ook de meest ongezonde wijk van Nederland. Bijna een hele wijk die tot de risicogroep behoort. Geloven in Moerwijk zet zich in voor deze mensen. Wekelijks geven we ruim 300 gezinnen te eten door ze van een groente & fruit pakket maar ook van een verse maaltijd te voorzien. Juist nu is gezond eten extra belangrijk. Help ons helpen enGEEF
Doneren kan heel makkelijk, veilig, gratis en snel dmv iDeal via Geef.nl
Doneren kan natuurlijk ook door uw gift via uw eigen bankprogramma over te maken naar NL 82 BUNQ 2042 5094 50 tnv stichting Pionieren in Moerwijk
Geeft u liever praktisch? Handzeep, handgel, houdbare levensmiddelen zijn ook van harte welkom.
In aanloop naar de uitzending van EO’s Zie je zondag! vanaf zondag 5 september 09:20 uur weer op NPO2 delen we hier alvast een mooi interview met onze pionier & pastor Bettelies Westerbeek wat onlangs in EO Visie verscheen.
Bettelies Westerbeek is pionier en pastor in Moerwijk ‘Ik ben hier veel geloviger geworden’
Tekst: Mirjam Hollebrandse Beeld: Jacqueline de Haas
Het afvoerputje? Nee, zo wil ze de Haagse buurt Moerwijk niet noemen. “Dat zou betekenen dat de mensen die hier wonen het vuil zijn.” Zeven jaar geleden startte Bettelies Westerbeek hier een oase: Geloven in Moerwijk. “Om te laten zien dat ook Moerwijk-ers geliefde kinderen van God zijn.”
Wie wat onderzoek doet naar Moerwijk, stuit al snel op bedroevende cijfers. De wijk voert alle verkeerde lijstjes aan: het is officieel de armste en meest ongezonde wijk van Nederland, en de gemiddelde leeftijdsverwachting ligt acht jaar lager dan het landelijk gemiddelde. Bovendien krijgen de 20.000 bewoners van Moerwijk gemiddeld vijftien jaar eerder gezondheidsproblemen dan andere Nederlanders.
Zo’n 75 procent van deze jarenvijftigwijk bestaat uit sociale huurwoningen, met het goedkoopste aanbod van Den Haag. Gevolg: veel mensen uit crisissituaties – vaak met een ggz-achtergrond – en statushouders komen hier terecht. In religieus en cultureel opzicht een gemêleerd gezelschap. Tel daarbij op dat de meeste portiekflats klein en gehorig zijn, en door de grote hoeveelheid vocht in de grond last hebben van schimmel.
Wat doe jij hier in vredesnaam?
“Ook op deze plek zijn we als kerk geroepen. Alle weeffouten van de samenleving liggen hier aan de oppervlakte, maar deze wijk is allang vergeten door de overheid. Juist hier kan de kerk veel betekenen. Onze kerk – Geloven in Moerwijk – is dan ook superpraktisch: we runnen een voedselbank, bezorgen gratis maaltijden en bieden geestelijke ondersteuning. Bovendien hebben we een buurttuin waar mensen elkaar ontmoeten en even kunnen loskomen van de zorgen van thuis.”
Ondersteun ons werk en dat van Bettelies als buurtpastor in Moerwijk in het bijzonder
Doneren kan natuurlijk ook door uw gift via uw eigen bankprogramma over te maken naar NL 82 BUNQ 2042 5094 50 tnv stichting Pionieren in Moerwijk ovv Bettelies
Stichting Pionieren in Moerwijk heeft een ANBI status en daardoor zijn uw financiële giften fiscaal aftrekbaar. Zie hiervoor onze ANBI pagina.
Over het tv programma Zie je zondag! In Zie je zondag! kijkt Marleen Stelling binnen bij de verschillende protestantse kerken die ons land rijk is. Van traditionele plattelandskerk tot stadse migrantenkerk. Conservatief, vrijzinnig, ingetogen of uitbundig: wie zijn die mensen die elkaar elke zondag blijven opzoeken? Wat vinden ze bij elkaar? De uitzending met Geloven in Moerwijk is hier terug te kijken>>
Wordt het klassiek vasten, met een duurzame insteek of juist eens plezier maken? Dat is de kop van het artikel in Trouw waar Bettelies een bijdrage aan heeft geleverd. Hier pleit ze juist voor het besef dat het leven ook een lichte kant moet hebben en dat er ook tijd en ruimte voor plezier mag zijn. God is ook vreugde.
De strenge lockdown om het coronavirus te beteugelen laat geen festiviteiten toe, en zeker geen carnaval. Ook het sociale leven is aan banden gelegd, nu er maar één iemand op bezoek mag komen, die ook voor de avondklok weer thuis moet zijn. Cafés en restaurants zijn dicht, de bioscoop is gesloten, theaters en concertzalen blijven leeg.
Ondanks deze lange, opgelegde periode van onthouding regent het ideeën om de komende veertig dagen óók nog eens rustig aan te doen, naar binnen te keren, te bezinnen. Want morgen begint de vastentijd, ofwel de veertigdagentijd, de periode voor christenen van vasten, van stilte en inkeer. Die eindigt met Pasen. Jezuïeten adverteerden zaterdag met een ‘veertigdagen-retraite in eigen huis’. Er zijn tal van dagboeken, kalenders en apps om mensen te voorzien van teksten om over na te denken en handreikingen voor gebed. Maar het kan ook heel anders. Meta Vrijhoef gaat veertig dagen leven zonder plastic. Doke Hoekstra wandelt op de zondagen met een onbekende en praat over levensvragen. Pastoor Harm Schilder eet sober en drinkt niet. En Bettelies Westerbeek, die vindt het tijd voor elke dag een feestje.
Bettelies Westerbeek (36), voorganger en buurtpastor in de Haagse wijk Moerwijk, woont in Den Haag: Plezier is spiritueel belangrijk
“Wij gaan hier de komende veertig dagen kleine feestjes vieren. Het gaat om de mensen in de buurt.
Ik heb gevraagd of we wat voor hen kunnen verzinnen waar ze plezier in hebben, dat niet ingewikkeld is en dat vreugde brengt. Er komen leuke ideeën binnen. Zet een liedje op en dans vijf minuten door je kamer, kijk naar een filmpje dat gewoon mooi is en leuk om te zien, of loop een route door de buurt en zie de mooie dingen. Ik ga zelf heel hard door de kamer dansen en ik heb een vrolijk gedicht uitgezocht dat ik ga delen.
“We zijn hier kerk in Moerwijk, de armste wijk van Nederland. Er is veel aan de hand, werkloosheid, slechte huizen, er is veel leed achter de voordeur. We willen praktisch kerk zijn, helemaal sinds corona bieden we bij voorbeeld met de voedselbank hulp. Ondanks de stress van het dagelijks leven is er normaal veel gezelligheid, we bakken pizza’s in de buurttuin, we vieren verjaardagen uitbundig. Het is goed om de mooie kanten van het leven niet te vergeten. Maar die manier van ongecompliceerd kerk-zijn is vanwege corona weggevallen. De problematiek is op scherp gesteld. Mensen wonen in kleine huizen, er is het gevaar dat ze in een neerwaartse spiraal terechtkomen.
“In de veertigdagentijd kunnen we wel vol inzetten op het sobere leven, en meer doen voor onze naasten. Maar dat is wat we altijd al aan het doen zijn. Als we niet uitkijken verliezen we de connectie met de lichte kant van het leven. Ook qua spiritualiteit is het belangrijk om in balans te blijven, om plezier te maken. Maar nu moet je bewust opzoeken wat leuk en gezellig is, anders komt het er niet van. Dit is wat ik zelf en wat onze gemeenschap nu nodig heeft. Ik denk dat het prima in de veertigdagentijd past. Dat is ook een goeie tijd. Het gaat om nieuw leven, om plezier, uitbundigheid. God is ook vreugde.”
Corona Hulp Actie en Voedselbank in Moerwijk We weten het.. In Moerwijk wonen veel mensen die afhankelijk zijn van de Voedselbank, leven van weekgeld of gewoon moeite hebben de eindjes aan elkaar knopen. En zeker met alle Corona maatregelen wordt het extra moeilijk. Daarom zijn Geloven in Moerwijk, de diaconie van de Marcuskerk (PG de Drieklank) , de Cypreskerk, de Moerwijk Coöperatie en de Pit van Moerwijk deze Coronahulp actie gestart.
Heb je coronahulp nodig? Neem contact op! We helpen graag!
Heb je vragen of juist een aanbieding? Neem dan contact op met: Bettelies: Bel, sms of Whatsapp 06 24 86 16 71 of stuur een mail naar pastor@geloveninmoerwijk.nl
Neo : Bel, sms of Whatsapp 06 34 196 796 of stuur een mail naar neo@moerwijkcooperatie.nl
Henny : Bel, sms of Whatsapp 06 43 18 49 86 of stuur een mail naar hennyvandermost@gmail.com
Woont u in Moerwijk en heeft u behoefte aan een warme maaltijd? Neem dan even contact op met Omid:
Bel, sms of Whatsapp 06 84 65 22 32 of stuur een mail naar omid@moerwijk.nl
Hoe houden we de coronamaatregelen vol? Het kabinet neemt de ene na de andere maatregel om onze fysieke gezondheid te bewaren. Hoe zorgen we ervoor dat we niet aan de maatregelen onderdoor gaan?
Hoewel we het er allemaal mee eens zijn dat er alles gedaan moet worden om het coronavirus in te dammen, is er steeds meer aandacht voor de vraag hoe we die maatregelen gaan volhouden.
Nu deze week bekend werd dat in de strijd tegen het coronavirus ook de avondklok werd ingezet, ontstond er een flink debat over mentale gezondheid. Mensen die overdag werken of naar school gaan, kunnen nu ook ’s avonds niet meer de deur uit en bijna niemand meer zien.
En dat kan voor veel kwetsbaren in onze samenleving enorme gevolgen hebben. Hoe zorgen we ervoor dat we niet aan alle maatregelen onderdoor gaan?
Daarover spreekt Jacobine met wijkpastor Bettelies Westerbeek. Zij is werkzaam in de armste wijk van Nederland en ziet met eigen ogen hoe de maatregelen vooral de kwetsbaren in onze samenleving raken.
Met Jet Bussemaker, voorzitter van de Raad van de volksgezondheid en samenleving, bespreekt Jacobine hoe we de geestelijke gezondheidszorg en de ouderenzorg het best draaiende kunnen houden.
Denker des vaderlands Daan Roovers vertelt hoe tijdens de coronacrisis het vergrootglas op kwetsbare mensen is komen te liggen.
Zangeres Leoni Jansen en muzikant Carel Kraayenhof sluiten deze uitzending af met een bijzondere uitvoering van het lied ‘Als ik aan mijn land denk’.
Over Jacobine op 2 Prikkelende vragen die je aan het denken zetten staan centraal in Jacobine op 2, het levensbeschouwelijke praatprogramma van de KRO-NCRV. Prominenten, (ervarings-)deskundigen en betrokkenen spreken onder leiding van Jacobine Geel over ethische en maatschappelijke dilemma’s uit de actualiteit.
Corona Hulp Actie en Voedselbank in Moerwijk We weten het.. In Moerwijk wonen veel mensen die afhankelijk zijn van de Voedselbank, leven van weekgeld of gewoon moeite hebben de eindjes aan elkaar knopen. En zeker met alle Corona maatregelen wordt het extra moeilijk. Daarom zijn Geloven in Moerwijk, de diaconie van de Marcuskerk (PG de Drieklank) , de Cypreskerk, de Moerwijk Coöperatie en de Pit van Moerwijk deze Coronahulp actie gestart.
Heb je coronahulp nodig? Neem contact op! We helpen graag!
Heb je vragen of juist een aanbieding? Neem dan contact op met: Bettelies: Bel, sms of Whatsapp 06 24 86 16 71 of stuur een mail naar pastor@geloveninmoerwijk.nl
Neo : Bel, sms of Whatsapp 06 34 196 796 of stuur een mail naar neo@moerwijkcooperatie.nl
Henny : Bel, sms of Whatsapp 06 43 18 49 86 of stuur een mail naar hennyvandermost@gmail.com
Woont u in Moerwijk en heeft u behoefte aan een warme maaltijd? Neem dan even contact op met Omid:
Bel, sms of Whatsapp 06 84 65 22 32 of stuur een mail naar omid@moerwijk.nl
Nietalleen in Moerwijk
In arme wijken als de onze merken we de gevolgen van de 2e golf corona. Daarom heeft de Protestantse Kerk Nederland besloten om het initiatief en platform #Nietalleen weer nieuw leven in te blazen. Partner van het eerste uur Geloven in Moerwijk was daarom met het maaltijden-project in het NOS journaal.
Kerken in actie tegen honger en armoede door corona Onder de noemer en hashtag #Nietalleen gaan kerken en lokale hulporganisaties mensen helpen die het moeilijk hebben door de coronacrisis. Ook Geloven in Moerwijk doet met het maaltijden-project in de Marcuskerk mee.
Doneer en geef door uw gift via uw eigen bank over te maken naar NL 82 BUNQ 2042 5094 50 tnv stichting Pionieren in Moerwijk onder vermelding van ‘Donatie Coronahulp Moerwijk’
Het geld komt op een speciale rekening van onze stichting Pionieren in Moerwijk en zal gebruikt worden voor coronahulp aan mensen in nood hier in Moerwijk..
Geeft u liever praktisch?
Grote partijen eten en drinken zijn ook welkom. Vraag rond bij de winkels in je buurt wat ze doen met hun restanten, of organiseer een inzameling met je straat of bijbelkring.
Om de sfeer goed te houden in onze portieken zijn mensen die in binnentuinen een bingo, toneelvoorstelling of miniconcert op afstand kunnen organiseren van harte welkom.
We zijn op zoek naar een bakfiets die we de komende weken kunnen lenen. Dus heb je een bakfiets thuis staan die je bijna niet meer gebruikt, dan zijn wij daar erg mee geholpen!
Deel onze berichten en oproepen via socialmedia in je eigen netwerk.
Heeft u vragen of juist een aanbieding? Neem dan contact op met: Bettelies: Bel, sms of Whatsapp 06 24 86 16 71 of stuur een mail naar pastor@geloveninmoerwijk.nl
Neo : Bel, sms of Whatsapp 06 34 196 796 of stuur een mail naar neo@moerwijk.nl
Henny : Bel, sms of Whatsapp 06 43 18 49 86 of stuur een mail naar henny@amargi.nl
Woon je in Moerwijk en heb je zelf coronahulp nodig? Kijk dan op de pagina ‘Coronahulp nodig‘
Over #nietalleen / nietalleen.nl
De 2e golf Corona trekt wederom diepe sporen in Nederland. Het sociale leven valt stil, en het wordt moeilijker om hulp te ontvangen als je oud of hulpbehoevend bent. Daarom bundelen kerken en lokale (hulp)organisaties onder de noemer #nietalleen weer de krachten: via het platform nietalleen.nl worden mensen die hulp kunnen bieden en mensen die hulp nodig hebben bij elkaar gebracht.
Geloven in Moerwijk is als kerk in Moerwijk als partner betrokken! Help ons helpen en GEEF! In Moerwijk wonen veel mensen die afhankelijk zijn van de Voedselbank, leven van weekgeld of gewoon moeite hebben de eindjes aan elkaar knopen. Voor hun wordt het de komende tijd met alle Corona maatregelen extra moeilijk.
Via onderstaande link kun je geld doneren aan Geloven in Moerwijk, het komt op een speciale rekening te staan voor Coronahulp. In eerste instantie zullen we dit geld gebruiken om de pakketten van de Voedselbank aan te vullen zodat niemand tekort hoeft te komen.
Volop hulp in Nederland Nederland laat zich van haar beste kant zien. Op veel plekken worden boodschappen gedaan of medicijnen gehaald, honden uitgelaten, belrondes onder oudere gemeenteleden gedaan en voedsel ingezameld voor de voedselbank. Het platform #nietalleen brengt al die initiatieven nu bij elkaar, zodat ze elkaar kunnen versterken.
Project aanmelden voor #nietalleen Heeft uw diaconie mogelijkheden om te helpen? Meld uw initiatief of diaconie dan aan op www.nietalleen.nl. Vanaf vandaag kunnen mensen die behoefte hebben aan hulp of een gesprek bellen naar 0800 1322. Zij worden dan gekoppeld aan het plaatselijke initiatief. Kent u mensen die behoefte hebben aan hulp? Laat hen dit nummer bellen of bel voor hen.
Op dit moment zijn de volgende organisaties aangesloten bij #nietalleen (en de lijst groeit): verschillende kerkgenootschappen waaronder de Rooms-Katholieke Kerk en de Protestantse Kerk, CGK, GKv, NGK, EO, Stichting Present, Stichting HIP, Navigators, Kerk in Actie. Daarmee is een landelijk dekkend netwerk beschikbaar.
Nu we toch uw aandacht hebben 😉
DONEER >> Voedselbank Moerwijk coronahulp actie In Moerwijk wonen veel mensen die afhankelijk zijn van de Voedselbank, leven van weekgeld of gewoon moeite hebben de eindjes aan elkaar knopen. Voor hun wordt het de komende tijd met alle Corona maatregelen extra moeilijk. Heb je zelf genoeg overweeg dan ajb een donatie zodat we hen oa via de Voedselbank(en) in Moerwijk Coronahulp kunnen bieden.
Help ons helpen en GEEF! Via onderstaande link kun je geld doneren aan Geloven in Moerwijk, het komt op een speciale rekening te staan voor Coronahulp. In eerste instantie zullen we dit geld gebruiken om de pakketten van de Voedselbank aan te vullen zodat niemand tekort hoeft te komen.
Geef via uw eigen bankprogramma
Doneren kan natuurlijk ook door uw gift via uw eigen bank over te maken naar NL 18 BUNQ 203 572 02 14 tnv onze (steun)stichting Pionieren in Moerwijk onder vermelding van ‘Donatie Coronahulp Moerwijk’
Het geld komt op een speciale rekening van onze Steunstichting Pionieren in Moerwijk en zal gebruikt worden voor de Voedselhulp in Moerwijk. Stichting Pionieren in Moerwijk geeft een ANBI status en giften zijn daarom aftrekbaar.
Geeft u liever praktisch? Handzeep, handgel, houdbare levensmiddelen zijn ook van harte welkom.
Heb je vragen of juist een aanbieding? Neem dan contact op met: Bettelies: Bel, sms of Whatsapp 06 24 86 16 71 of stuur een mail naar pastor@geloveninmoerwijk.nl
Neo : Bel, sms of Whatsapp 06 34 196 796 of stuur een mail naar neo@moerwijkcooperatie.nl
Henny : Bel, sms of Whatsapp 06 43 18 49 86 of stuur een mail naar hennyvandermost@gmail.com
Woont u in Moerwijk en heeft u behoefte aan een warme maaltijd? Neem dan even contact op met Omid:
Bel, sms of Whatsapp 06 84 65 22 32 of stuur een mail naar omid@moerwijk.nl
De Volkskrant schreef al eerder een goed artikel over de uitdagingen waar wijken als Moerwijk voor staan. Toen ging het over de Regiodeal en waarom die nodig was. Nu wordt er terecht publiekelijk de vraag gesteld waarom er door de politiek geen verantwoordelijkheid genomen wordt om te investeren in de gezondheid van bewoners van arme wijken zoals de onze. Daar hebben we gelukkig zelf een hand in.
Namelijk door onze minister (Hugo de Jonge) en onze wethouder (Kavita Parbhudayal) daarom te vragen!
Arme mensen gaan zes jaar eerder dood – waarom doen we daar niets aan?
De gezondheidsverschillen tussen bewoners van ‘goede’ en ‘slechte’ wijken zijn gigantisch. Lageropgeleiden leven maar liefst 15 jaar minder in goede gezondheid dan hogeropgeleiden. De ongelijkheid groeit, en de coronacrisis maakt dat nog eens erger. Waarom wordt er niet veel meer ingezet op preventie?
Morgen is Angeliques grote dag. Een anonieme weldoener heeft haar een nieuwe vloer geschonken en zal ervoor zorgen dat haar flatje in de Haagse Moerwijk er straks weer schimmelvrij en strak geverfd bij ligt. Ook krijgt ze een nieuwe voordeur. Dat is hard nodig, de huidige is door haar ex vernield. Hij sloeg niet alleen op de deuren trouwens, vertelt ze in één moeite door.
Angelique, een vrouw van middelbare leeftijd, kan de bescheiden home make-over niet zelf betalen. Een baan heeft ze niet, schulden wel, ‘want ze maken het voor mensen zoals ik veel te makkelijk om dingen te bestellen’.
Over die schulden heeft ze dan weer zorgen. Zo vindt haar bewindvoerder haar KPN-abonnement, waardoor zij televisie kan kijken en haar dochter op internet kan, te duur. Maar hoe moet het dan met het schoolwerk van haar dochter?
Daar denkt ze nu even niet aan, in de wijkwinkel, waar bewoners een gratis maaltijd kunnen krijgen en kunnen afspreken wie voor wie kan koken, als bij de buren het weekgeld – 30 euro is niet ongewoon – op is. Nu straalt ze bij de gedachte aan nieuw laminaat.
De laagste huren van de stad
Mensen zoals Angelique zijn er veel in Moerwijk, een van de armste wijken van Den Haag, van heel Nederland zelfs. Gebouwd na de Tweede Wereldoorlog, veel portiekwoningen van drie etages hoog, met het bouwgruis van de bombardementen in het beton.
Moerwijk heeft al jaren de laagste huren van de stad, dus trekt het mensen aan met verslavingsproblemen, met psychiatrische problemen, met schuldenproblemen. En wie het kan betalen, gaat juist uit Moerwijk weg. De vergelijking met een afvoerputje is dan snel gemaakt.
Naast een van de armste wijken is Moerwijk ook een van de ongezondste wijken van Nederland. Huisarts Amanda de Glanville heeft inmiddels een goede band met de medisch specialisten in de stad. Ze moet immers vaak overleggen over de patiënten die ze naar de ziekenhuizen doorverwijst.
Wat ze in haar praktijk ziet: ‘Veel ellende, veel acute zorg. Mensen kampen met overgewicht, suikerziekte, longkanker, atriumfibrilleren en vaak psychiatrische aandoeningen. Hart- en vaatziekten komen hier even vaak voor als in Bulgarije, een land waar de gezondheid ver achterloopt op het Europees gemiddelde. Waar elders in Den Haag mensen gezondheidsklachten krijgen vanaf hun 70ste, zijn mensen hier met 55 al echt oud.’
Die combinatie van sociaal-economische problemen en gezondheidsproblemen is geen toeval.
Het probleem De gezondheidsverschillen tussen mensen in de ‘goede’ wijken en de ‘slechte’ wijken zijn gigantisch. Het CBS zocht het uit: Nederlanders met als hoogst genoten opleiding het vmbo leven ruim zes jaar korter dan hoogopgeleiden. Bovendien leven zij bijna vijftien jaar minder in goede gezondheid dan hun medeburgers die hbo of universiteit hebben gedaan.
Laagopgeleide Nederlanders hebben bijna zes keer zo vaak diabetes, twee tot drie keer zo vaak de longziekte COPD, hebben ruim twee keer zo vaak last van chronische stress, angst of depressie, ruim tweeënhalf keer zo vaak obesitas.
En dan sterven baby’s in armere wijken ook nog veel vaker voor de geboorte dan in de rijke delen van de stad.
De gezondheidsverschillen zijn niet nieuw, zegt Jochen Mierau, hoogleraar economie van de Volksgezondheid aan de Rijksuniversiteit Groningen en wetenschappelijk directeur van de Aletta Jacobs School of Public Health. ‘Dit weten we al sinds de eerste studies hiernaar van eind jaren zeventig in Engeland.’ Daar bleek onder ambtenaren: hoe lager de salarisschaal, hoe slechter de gezondheid. Mierau: ‘Of je nu kijkt naar inkomen, opleidingsniveau of op wijkniveau, dat maakt niet zoveel uit. Altijd blijkt dat gezondheid en sociaal-economische status met elkaar samenhangen.’
In arme wijken roken de bewoners vaker, bewegen ze minder, hebben ze vaker overgewicht. Interessante uitzondering, zegt Mierau, is het alcoholgebruik. Dat is onder hoogopgeleiden juist hoger.
De Nederlandse aanpak van die gezondheidsverschillen is al sinds de jaren tachtig weinig adequaat. ‘Elke paar jaar komt er een notitie uit, waarin staat dat de verschillen verder zijn toegenomen, waarop iemand plechtig belooft dat ze vanaf nu écht zullen afnemen. Een paar jaar later blijken de verschillen toch weer groter te zijn. Alle overheidsprogramma’s om de verschillen te verkleinen hebben averechts uitgepakt’, zegt Mierau.
De coronacrisis vergroot de kloof alleen maar verder, die treft de armste wijken het hardst. In Moerwijk is het aantal gezinnen dat van de voedselbank afhankelijk is omhooggeschoten. Honderdvijftig waren het er begin maart, drie maanden later zijn het er zeshonderd. Op de wachtlijst voor de noodopvang van daklozen staan inmiddels honderdvijftig mensen. En dat zijn alleen degenen die zich hebben aangemeld.
Voor die ongelijkheid, zegt Jet Bussemaker, zullen we uiteindelijk een ‘ontzettend hoge prijs’ betalen. Bussemaker, oud-staatssecretaris Zorg en oud-minister van Onderwijs, is inmiddels hoogleraar in Leiden, voorzitter van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) en betrokken bij projecten in Moerwijk om de gezondheidsverschillen te verkleinen. De Raad brengt dit weekend het essay Gezondheidsverschillen voorbij uit, een oproep tot een brede maatschappelijke verandering om de verschillen te verkleinen.
Bussemaker: ‘Als we niets doen, worden de verschillen zo groot dat bij grote groepen mensen het vertrouwen in de overheid verder afneemt. Dat leidt tot maatschappelijke onrust, waarvan iedereen in de samenleving last krijgt. Deze ongelijkheid is dé sociale kwestie van het moment.’
Dat vindt ook Ruben Wenselaar, bestuursvoorzitter van Menzis, een zorgverzekeraar die zich wil onderscheiden door de inzet op preventie. ‘Het vraagstuk van de tweedeling is veel fundamenteler dan alleen de levensverwachting. Het gaat om welke dynamiek het oproept, hoe groepen tegenover elkaar komen te staan, over het draagvlak voor het pensioenstelsel. Dat komt allemaal in het geding.’
De oorzaken Fiets met Neo de Bono door Moerwijk en je hebt niet het idee dat je door een getto rijdt. Er is veel groen, de lanen zijn breed, flink wat gevels zijn opgeknapt. ‘Een façade’, zegt Neo, achter de deuren schuilen de problemen, veroorzaakt door jaren van politieke verwaarlozing.
Neo praat zeventig minuten in het uur, met een Bart Chabot-achtige uitstraling. Geboren Rotterdammer en ooit internetondernemer, schathemeltjerijk, todat hij (‘lang verhaal’) op zijn 33ste door God werd geroepen, en schrok van het vooruitzicht dat er op zijn grafsteen ‘hij was goed in geld verdienen’ zou komen te staan. Nu woont hij ‘als een moderne monnik’ in Moerwijk, betaalt de geloofsgemeenschap zijn huur en is hij nauw betrokken bij de bewonersorganisatie de Moerwijk Coöperatie. ‘In anderhalf uur pakketten uitdelen bij de voedselbank hoor ik meer dan drie researchers van de gemeente in anderhalve maand.’
Het gaat niet goed in de wijk, zegt Neo. Kijk hier, aan de Hillenraadweg, is het pikkedonker ’s nachts. ‘Daar wordt gehoerd en gesnoerd, dat wil je niet weten. En de politie komt hier niet.’ Elke nacht om twee uur hoort hij – ‘kloenk, kloenk’ – jongeren de lachgascilinders zijn wooncomplex binnen tillen. Toen de coronacrisis uitbrak moesten alle hulpverleners van de gemeente verplicht thuis blijven. ‘Maar daar gaat de honger niet van weg, hoor.’
Buurthuizen zijn gesloten, de bibliotheek waar buurtbewoners lezen kunnen oefenen of kunnen internetten (‘de Nokia is hier de meestvoorkomende telefoon’, zegt huisarts De Glanville) is allang weg. ‘De enige manier om met de overheid te communiceren, is ertegen te ageren’, zegt Neo. Onder elke brief van de gemeente staat dat je bezwaar kunt maken, maar een gewoon gesprek is niet mogelijk. Dus als de GGD dan een preventiewinkel in de wijk wil openen, moet hij lachen. ‘Alsof folders in een laaggeletterde wijk zomaar ineens gelezen worden.’
In zo’n omgeving is het moeilijk gezond te blijven. De huizen zijn slecht, daar worden mensen ziek van. Allergieën nemen toe. Maar het is vooral de mentale frustratie nergens controle over te hebben die mensen opbreekt. Weer een verslaafde buurman, nieuwe psychiatrische problemen in het portiek, schulden die zich opstapelen.
Als je dan van 30 euro per week moet rondkomen, zegt huisarts De Glanville, ‘dan kies je wat de buik vult, en niet wat goed voor je is. Chips en frikandellen zijn dan logische keuzes.’ Stoppen met roken, is geen prioriteit. En sporten? Van welk geld? En in welke vrije tijd als je alleenstaande moeder bent en drie losvaste baantjes hebt?
En daar, zegt hoogleraar Mierau houdt ons zorgstelsel allemaal geen rekening mee. Sterker nog, dat werkt dit soort ontwikkelingen in de hand. Als je in Nederland ziek wordt, krijg je de beste zorg van de wereld, maar het stelsel leidt ook tot vreemde situaties, legt Wenselaar van Menzis uit. ‘Als een baby’tje te vroeg wordt geboren, trekken we daarvoor alles uit de kast: artsen, couveuses, noem maar op. Volkomen terecht. Dat kost tienduizenden euro’s, en niemand vraagt om de businesscase. Zo’n vroeggeboorte komt regelmatig door het roken tijdens de zwangerschap. Dan denk ik: het zou toch handig zijn geweest als we meer in die eerste negen maanden hadden geïnvesteerd.’
Maar op preventie, op volksgezondheid is niemand af te rekenen. Mierau: ‘Dus als er bezuinigd moet worden, gebeurt dat juist snel op volksgezondheid.’ Nu is het moment dat we dat gaan zien, voorspelt hij. De sportcentra, de buurthuizen, ze komen allemaal in de knel. ‘De samenloop van corona en een recessie gaat een gigantische impact hebben op de gezondheidsverschillen, die lopen bij elke recessie verder op. Nú kunnen we voorkomen dat we over drie jaar weer een rapport hebben over de ongewenste toename en met de roep om maatregelen er nu echt iets aan te doen.’
De gezondheidsverschillen zijn wat bestuurskundigen ‘een wicked problem’ noemen, zegt Bussemaker. Een hopeloos ingewikkelde kluwen aan problemen, die allemaal op elkaar inwerken. Trek je aan het ene touwtje, dan trekt ergens verderop de knoop zich verder vast.
Bij het ontrafelen ervan is de overheid te gewend geraakt aan het idee dat mensen alleen zelf verantwoordelijk zijn voor hun eetpatroon, voor hun rookgewoontes. Bussemaker: ‘We hadden veel te hoge verwachtingen van de zelfredzaamheid van burgers.’ De aanpak om de verschillen te verkleinen moet zich niet (alleen) concentreren op gezond eten of het stoppen met roken, er moet worden gezocht naar de oorzaken achter de oorzaken, betoogt de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving in het nieuwe essay.
Het is een deprimerend rijtje factoren dat de bestaansonzekerheid vergroot en leidt tot chronische stress. Tochtige huizen met schimmel op de muren, weinig groen in de armere stadswijken, fijnstof van de nabijgelegen snelweg, schulden uiteraard, baanonzekerheid door de zzp-isering, het woningtekort waardoor sociaal zwakkeren bij elkaar in de wijk komen te wonen, de druk om te presteren in het onderwijs.
De oplossingen Neo de Bono en Amanda de Glanville hebben inmiddels zelf initiatief genomen en zijn een nieuw project gestart: het Huis van Gé. De G van gezondheid, en Gé als betrouwbaar persoon. Een personificatie van een fijne plek waar mensen met al hun sores naartoe kunnen, zonder dat ze een oordeel hoeven te verwachten. Waar ze fouten mogen maken. ‘Genade’, zegt Neo, ‘betekent vergeving, ook als je er niet om hebt gevraagd.’
De bedoeling is dat mensen er gezond leren koken, dat vrijwilligers mee gaan op boodschappensafari, om de ongezonde producten te herkennen, dat buurtbewoners wandelclubjes vormen: goed tegen overgewicht én tegen eenzaamheid. ‘Tegelijkertijd’, zegt De Glanville, ‘moeten we de supermarkten aanspreken op de schappen vol met ongezonde producten, hoog in vet, zout en suiker, die ze dagelijks in de aanbieding zetten.’
Wat onderzoekers zoals hijzelf ondertussen in die wijken zouden moeten doen, vindt hoogleraar Mierau, is op zoek gaan naar de gezonde bewoners. ‘Interessant zijn de mensen die een uitkering hebben, maar geen overgewicht, die niet roken, van wie de kinderen goed naar school gaan. Voor hen is veel te weinig aandacht, terwijl er veel mensen zijn zoals zij. Zij hebben als het ware een natuurlijk vaccin tegen al die omgevingsfactoren. De onderzoeksvraag moet zijn: waarom zijn er eigenlijk gezonde arme mensen? Als we die vraag beantwoorden, kunnen we veel beter helpen.’
Zulk soort onderzoek is pas net begonnen, zegt Mierau. De eerste voorlopige resultaten laten zien dat bijvoorbeeld een sterk sociaal netwerk ook bij arme mensen een goede voorspeller is van een gezond leven.
Op stelselniveau moet er het nodige veranderen, denkt Mierau. Het belangrijkste: iemand – een minister, een wethouder – moet politiek verantwoordelijk zijn voor de volksgezondheid. ‘Is het niet vreemd dat er nog nooit een ambtsdrager is opgestapt omdat het aantal mensen met overgewicht is toegenomen?’ Pas als een gezagsdrager kan worden afgerekend op een slechtere volksgezondheid, zullen de verschillen kleiner worden.
In die richting pleit ook Menzis-voorman Wenselaar. ‘Geef mij niet alleen een zorgplicht, maar ook een gezondheidsplicht.’ Die zou in alle vijf zorgwetten moeten worden opgenomen, vindt hij. Zorgverzekeraars zouden er dan per regio, samen met gemeenten en zorgorganisaties, voor moeten zorgen dat niet alleen de zorg, maar ook de volksgezondheid op orde is. ‘Je bekijkt hoe de situatie nu is, en spreekt af dat er over vijf jaar fundamentele verbeteringen zijn. Zo niet, dan heb je heel wat uit te leggen.’
Het betekent, denken de heren, dat er minder vrijblijvende maatregelen nodig zijn. ‘Waarom’, zegt Wenselaar, ‘kan ik eigenlijk nog struikelen over de bieraanbiedingen als ik een supermarkt binnenstap? Zouden alle ongezonde artikelen niet op een aparte afdeling moeten staan, zodat ik bewust de keuze moet maken iets ongezonds aan te schaffen?’
De suikertaks, nog zoiets. Mierau: ‘Hoewel we weten dat die leidt tot een afname van het frisdrankgebruik, blijven we er vooralsnog verre van. Of het caloriegehalte in bepaald eten: je kunt dat verplicht laten dalen. Strakker toezicht op de scholen, zodat kinderen geen ongezond eten meekrijgen. En wat te denken van stedenbouwkundige planning? Je kunt een stad zo inrichten dat mensen meer gaan bewegen. En uit onderzoek blijkt: hoe meer er wordt bewogen in een wijk, des te lager zijn de zorgkosten.’
Wenselaar vindt ook dat de overheid burgers moet kunnen verplichten aan preventieprogramma’s mee te doen. ‘Stel, je komt voor de derde keer in het ziekenhuis voor dezelfde kwaal, en we weten dat er bewezen succesvolle programma’s zijn die een nieuwe opname kunnen voorkomen. Dan moeten we kunnen zeggen: sorry hoor, maar je gaat nu dit programma in. Niet iedereen is in staat om zijn eigen verantwoordelijkheid te nemen, door gebrek aan gezondheidskennis of vaardigheden; je kunt dat niet eindeloos bij het individu laten. Soms moet je actiever helpen en ingrijpen. Als je vindt dat er fundamentele problemen zijn en je wilt die echt verkleinen, dan moet je ook doorpakken en maatregelen nemen.’
RVS-voorzitter Bussemaker denkt nog breder. Ooit, eind negentiende eeuw, werden de riolen aangelegd, het begin van de stadshygiëne. Niet als humanitair beleid voor de armen, maar als maatschappelijke verbetering voor iedereen. Het hielp de stank de stad uit, de difterie en cholera ook, het bracht fundamentele verandering voor miljoenen mensen. Zo’n grote sprong is nu weer nodig. Bussemaker: ‘We moeten op zoek naar een nieuwe riolering.’
DE SUIKERTAKS Nederland voert nog geen suikertaks in, de belasting met name gericht op suikerhoudende frisdranken. Staatssecretaris Blokhuis (Preventie) probeert vooralsnog door afspraken met frisdrankfabrikanten het suikergehalte te verlagen.
Daarmee voert Nederland het advies van de Wereldgezondheidsorganisatie niet uit. 43 landen wereldwijd doen dat wel, van Noorwegen tot Mexico, van het Verenigd Koninkrijk tot verschillende Amerikaanse staten. Volgens de WHO kan een prijsverhoging van 20 procent leiden tot een afname in consumptie van ook 20 procent.
Alleen de dreiging van het invoeren kan al helpen. In het Verenigd Koninkrijk verlaagden de fabrikanten het suikergehalte in hun frisdrank om aan de belasting te ontkomen. Dat scheelde volgens de Britse regering 45 miljoen kilo aan suiker die jaarlijks in de Britse magen vloeit.
Goed nieuws, vindt Foodwatch, een organisatie die zich inzet voor gezond eten. Gemiddeld drinken Nederlanders volgens Foodwatch 44 kilo suiker per jaar, kinderen zelfs 51 kilo. In een halve liter frisdrank kan tot wel het equivalent van 12 suikerklontjes zitten.
Te veel suikerinname kan leiden tot diabetes type 2, tot hartziekten en tot obesitas. Volgens een studie van wetenschappers van Harvard kom je jaarlijks ruim twee kilo aan als je elke dag één blikje frisdrank neemt, en die 150 kilocalorieën niet elders schrapt in je eetpatroon.
Coronahulp actie voor oa de Voedselbank Moerwijk Moerwijk is niet alleen de armste wijk maar ook de meest ongezonde wijk van Nederland.
Het is dan ook niet zo verwonderlijk dat corona een wijk als de onze extra hard treft. Er wonen veel mensen die afhankelijk zijn van de Voedselbank, leven van weekgeld of gewoon moeite hebben de eindjes aan elkaar knopen. Voor hun wordt het de komende tijd met alle Corona maatregelen extra moeilijk. Daarom zijn Geloven in Moerwijk, de diaconie van de Marcuskerk (PG de Drieklank) , de Cypreskerk , de Moerwijk Coöperatie en de Pit van Moerwijk de Coronahulp actie gestart.
Zo verstrekken we oa via de Voedselbank in Moerwijk wekelijks 300 voedselpakketten en of maaltijden aan mensen die niet genoeg geld hebben om iedere dag een volledige maaltijd op tafel te zetten.
Help ons helpen en GEEF! Via onderstaande link kun je geld doneren aan Geloven in Moerwijk, het komt op een speciale rekening te staan voor Coronahulp. In eerste instantie zullen we dit geld gebruiken om de pakketten van de Voedselbank aan te vullen zodat niemand tekort hoeft te komen.
Geef via uw eigen bankprogramma
Doneren kan natuurlijk ook door uw gift via uw eigen bank over te maken naar NL 18 BUNQ 203 572 02 14 tnv onze (steun)stichting Pionieren in Moerwijk onder vermelding van ‘Donatie Coronahulp Moerwijk’
Het geld komt op een speciale rekening van onze Steunstichting Pionieren in Moerwijk en zal gebruikt worden voor de Voedselhulp in Moerwijk. Stichting Pionieren in Moerwijk geeft een ANBI status en giften zijn daarom aftrekbaar.
Geeft u liever praktisch? Handzeep, handgel, houdbare levensmiddelen zijn ook van harte welkom.
Heb je vragen of juist een aanbieding? Neem dan contact op met: Bettelies: Bel, sms of Whatsapp 06 24 86 16 71 of stuur een mail naar pastor@geloveninmoerwijk.nl
Neo : Bel, sms of Whatsapp 06 34 196 796 of stuur een mail naar neo@moerwijkcooperatie.nl
Henny : Bel, sms of Whatsapp 06 43 18 49 86 of stuur een mail naar hennyvandermost@gmail.com
Woont u in Moerwijk en heeft u behoefte aan een warme maaltijd? Neem dan even contact op met Omid:
Bel, sms of Whatsapp 06 84 65 22 32 of stuur een mail naar omid@moerwijk.nl
Nieuwsuur besteedde vanavond uitgebreid aandacht aan het burgemeesters manifest waarin 15 burgemeesters aan minister Ollongren Coronahulp vragen voor verwaarloosde wijken als Moerwijk in Den Haag.
Want de coronacrisis raakt degenen die het toch al niet zo goed hadden, harder. In achterstandswijken nemen problemen als armoede, huiselijk geweld, onderwijsachterstand en werkloosheid exponentieel toe. #Nieuwsuur was in Moerwijk, een van de armste wijken van Nederland. En nam een kijkje bij oa de Coronahulp actie die Geloven in Moerwijk biedt.
Over de Coronahulp actie Moerwijk
Gestart als hulpactie voor de Voedselbank hier, is de Coronahulp actie Moerwijk inmiddels uitgegroeid tot een grootschalig initiatief waarmee we wekelijks circa 300 gezinnen aan een warme maaltijd helpen. En daar is geld voor nodig. Denk bijvoorbeeld aan het inkopen van de ingrediënten voor de maaltijden, de bakjes, labels, het verpakkingsmateriaal en het transport. Dus GEEF!
Met uw hulp kunnen we dit voorzetten en maaltijden blijven bezorgen aan de mensen die het echt nodig hebben.
Nieuwsuur gezien en geraakt door wat u zag? Geef aan onze Coronahulp actie Moerwijk!
Geeft u liever praktisch? Naast handzeep, handgel, houdbare levensmiddelen zijn ook je talenten als vrijwilliger van harte welkom.
Help ons helpen en GEEF! Via onderstaande link kun je geld doneren aan Geloven in Moerwijk, het komt op een speciale rekening te staan voor Coronahulp. In eerste instantie zullen we dit geld gebruiken om de pakketten van de Voedselbank aan te vullen zodat niemand tekort hoeft te komen.
Geef via uw eigen bankprogramma
Doneren kan natuurlijk ook door uw gift via uw eigen bank over te maken naar NL 18 BUNQ 203 572 02 14 tnv onze (steun)stichting Pionieren in Moerwijk onder vermelding van ‘Donatie Coronahulp Moerwijk’
Het geld komt op een speciale rekening van onze Steunstichting Pionieren in Moerwijk en zal gebruikt worden voor de Voedselhulp in Moerwijk. Stichting Pionieren in Moerwijk geeft een ANBI status en giften zijn daarom aftrekbaar.
Geeft u liever praktisch? Handzeep, handgel, houdbare levensmiddelen zijn ook van harte welkom.
Heb je vragen of juist een aanbieding? Neem dan contact op met: Bettelies: Bel, sms of Whatsapp 06 24 86 16 71 of stuur een mail naar pastor@geloveninmoerwijk.nl
Neo : Bel, sms of Whatsapp 06 34 196 796 of stuur een mail naar neo@moerwijkcooperatie.nl
Henny : Bel, sms of Whatsapp 06 43 18 49 86 of stuur een mail naar hennyvandermost@gmail.com
Woont u in Moerwijk en heeft u behoefte aan een warme maaltijd? Neem dan even contact op met Omid:
Bel, sms of Whatsapp 06 84 65 22 32 of stuur een mail naar omid@moerwijk.nl
Burgemeesters: coronacrisis verergert tweedeling in maatschappij
Kwetsbare wijken worden hard getroffen tijdens de coronacrisis. Burgemeesters van vijftien grote en middelgrote steden vragen het kabinet vanochtend om extra geld voor deze wijken. Verslaggever Martijn van der Zande is voor NOS Radio 1 in het Haagse Moerwijk en praat hierover met Buurtpastor Bettelies Westerbeek en wethouder Martijn Balster.
De NOS Radio 1 uitzending met daarin het interview met Buurtpastor Bettelies Westerbeek en wethouder Martijn Balster is hier terug te beluisteren.
Geraakt door wat u gehoord en gelezen heeft? Help ons Moerwijk door de coronacrisis heen te helpen
Over het Burgemeesters manifest De coronacrisis veroorzaakt in achterstandswijken zoals Moerwijk een exponentiële groei van problemen als onderwijsachterstand, armoede, huiselijk geweld, werkloosheid en ondermijnende criminaliteit. De tweedeling in de maatschappij en de kansenongelijkheid nemen toe.
Dat stellen de burgemeesters van vijftien grote en middelgrote steden in een manifest dat zij vanochtend overhandigen aan het kabinet. De burgemeesters roepen de regering op om samen met hen extra te investeren in kwetsbare gebieden.
Kwetsbare gebieden zijn wijken met veel bewoners die hulp en ondersteuning nodig hebben: mensen zonder werk, met psychische problemen, in armoede. Juist zij worden zwaar getroffen door de coronacrisis.
“Denk bijvoorbeeld aan de toegenomen spanningen binnen gezinnen waar veel problemen samenkomen, in kleine huizen met weinig veilige (buiten)ruimte. Mentale gezondheidsproblemen als stress, angst en depressie nemen toe, door de onzekerheid over de eigen gezondheid, maar ook door de onzekerheid over het toekomstperspectief van kinderen, jongeren en volwassenen.”
Hoger salaris voor leraren De burgemeesters opperen verschillende mogelijkheden om de problemen intensiever aan te pakken. Zo kan de achterstand in het onderwijs ten gevolge van de coronacrisis worden bestreden door het opzetten van zomerscholen, meer schoolloopbaan-begeleiding en extra lesuren in het volgend schooljaar.
Om het lerarentekort in deze wijken te verminderen pleiten ze voor een hoger salaris voor leraren die er lesgeven. Er moeten meer sport- en bewegingsactiviteiten voor kinderen en jongeren worden georganiseerd; jongeren moeten sowieso meer betrokken worden bij activiteiten in hun wijk.
De schuldhulpverlening moet laagdrempelig worden, er moeten meer ervaringsdeskundigen worden ingezet en er moet sneller resultaat worden geboekt. Schulden moeten ook vroeg gesignaleerd worden om te voorkomen dat mensen afglijden in de criminaliteit. Meer aandacht voor woonfraude en woonoverlast moet bijdragen aan een betere leefbaarheid. Mensen die door de coronacrisis hun baan hebben verloren, zouden voorrang moeten krijgen op de arbeidsmarkt.
“Onorthodoxe maatregelen moeten daarbij niet worden geschuwd. Alleen zo kunnen we voorkomen dat er een verloren generatie opgroeit, dat criminaliteit toeneemt en de tweedeling in onze samenleving groter wordt”, schrijven de burgemeesters.
Zij hebben het hun manifest vanmorgen aan het kabinet overhandigd. Staatssecretaris Blokhuis (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) ziet het als een oproep tot meer samenwerking tussen gemeenten en het Rijk.
Minister Ollongren herkent het probleem dat de burgemeesters schetsen. “De coronacrisis treft deze gebieden extra hard. Vooral het tempo om hier iets aan te doen is belangrijk. Ik heb toegezegd dat we voor de zomer met elkaar overleggen.”
Geraakt door wat u gehoord en gelezen heeft? Help ons Moerwijk door de coronacrisis heen te helpen
Privacy en cookies: Deze site maakt gebruik van cookies. Door verder te gaan op deze site, ga je akkoord met het gebruik hiervan.
Voor meer informatie, onder andere over cookiebeheer, bekijk je:
Privacyverklaring
